La 11-a de januaro estas la datreveno de la morto (en 1999) de la itala (ĝenova) kantaŭtoro Fabrizio De André (1940-1999),
eo.wikipedia.org/wiki/Fabrizio_De_Andr%C3%A9
konsiderata unu el la plej grandaj italaj kantaŭtoroj el ĉiuj tempoj, tiel ke la tekstoj de liaj kanzonoj (veraj poeziaĵoj) enestas en la antologioj, kaj oni asertis, ke ne estas ĝuste diri, ke Fabrizio De André estas “la itala Bob Dylan”, ĉar pli juste oni devus diri, ke Bob Dylan estas “la usona Fabrizio De André”.
Mi jam parolis pri li la 11-an de oktobro 2017,
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/eo/2017/10/11/carlo-martello/
la 11-an de januaro 2018,
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/eo/2018/01/11/fabrizio-de-andre/
la 13-an de majo 2018.
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/2018/05/13/maggio-francese/
Mi transskribas (en la genova dialekto, kaj en giaj tradukoj al la itala kaj al Esperanto) lian kanzonon “Creuza de mä” (Mulattiera di mare, Mul-vojo en la maro).
Mi aldonas:
– foton de Fabrizio De André;
– la kovrilon de la libro de Carlo Minnaja “Eugenio Montale kaj aliaj liguriaj aŭtoroj”, 2013, kiu entenas tradukojn al Esperanto de kanzonoj de Fabrizio De André.
CREUZA DE MÄ
Fabrizio De André e Mauro Pagani
www.youtube.com/watch?v=TlukK5-WZN8
Umbre de muri muri de mainé
dunde ne vegnì duve l’è ch’ané
da ‘n scitu duve a l’ûn-a a se mustra nûa
e a neutte a n’à puntou u cutellu ä gua
e a muntä l’àse gh’é restou Diu
u Diàu l’é in çë e u s’è gh’è faetu u nìu
ne sciurtìmmu da u mä pe sciugà e osse da u Dria
a a funtan-a di cumbi ‘nta cä de pria.
E ‘nt’a cä de pria chi ghe saià
int’à cä du Dria che u nu l’è mainà
gente de Lûgan facce da mandillä
qui che du luassu preferiscian l’ä
figge de famiggia udù de bun
che ti peu ammiàle senza u gundun.
E a ‘ste panse veue cose che daià
cose da beive, cose da mangiä
frittûa de pigneu giancu de Purtufin
çervelle de bae ‘nt’u meximu vin
lasagne da fiddià ai quattru tucchi
paciûgu in aegruduse de lévre de cuppi.
E ‘nt’a barca du vin ghe naveghiemu ‘nsc’i scheuggi
emigranti du rìe cu’i cioi ‘nt’i euggi
finché u matin crescià da puéilu rechéugge
frè di ganeuffeni e dè figge
bacan d’a corda marsa d’aegua e de sä
che a ne liga e a ne porta ‘nte ‘na creuza de mä.
°°°°°
MULATTIERA DI MARE (traduzione)
Fabrizio De André e Mauro Pagani
Ombre di facce facce di marinai
da dove venite dov’è che andate
da un posto dove la luna si mostra nuda
e la notte ci ha puntato il coltello alla gola
e a montare l’asino c’è rimasto Dio
il Diavolo è in cielo e ci si è fatto il nido
usciamo dal mare per asciugare le ossa dall’Andrea
alla fontana dei colombi nella casa di pietra.
E nella casa di pietra chi ci sarà
nella casa dell’Andrea che non è marinaio
gente di Lugano facce da tagliaborse
quelli che della spigola preferiscono l’ala
ragazze di famiglia, odore di buono
che puoi guardarle senza preservativo.
E a queste pance vuote cosa gli darà
cosa da bere, cosa da mangiare
frittura di pesciolini, bianco di Portofino
cervelle di agnello nello stesso vino
lasagne da tagliare ai quattro sughi
pasticcio in agrodolce di lepre di tegole.
E nella barca del vino ci navigheremo sugli scogli
emigranti della risata con i chiodi negli occhi
finché il mattino crescerà da poterlo raccogliere
fratello dei garofani e delle ragazze
padrone della corda marcia d’acqua e di sale
che ci lega e ci porta in una mulattiera di mare.
°°°°°
MUL-VOJO EN LA MARO
Fabrizio De André, Mauro Pagani
trad. Renato Corsetti
(Carlo Minnaja, “Eugenio Montale kaj aliaj liguriaj aŭtoroj”, 2013, p. 189-190)
Ombroj de homoj, homoj de la maro,
de kie kaj al kie tiu aro?
el loko, kie luno estas nuda
kaj premas gorĝe tranĉa ilo truda
kie dio nur rajdas sur azeno
dum la diablo estas suvereno
ekster la maron por sekigi Dria-n (1)
ĉe la fontano apud domo lia.
La domo ŝtona, kiu estas tie?
ne estas li maristo laŭmetie,
luganaj uloj kaj putinaj filoj
de fiŝoj ili ŝatas nur la flugilojn
bonaj knabinoj, taŭgaj por la domo
kaj rigardeblaj tute sen kondomo.
Kion li donos al ventroj malplenaj?
manĝi kaj trinki kaj aĵojn festenajn
frititajn fiŝojn, blankan Portofinon (2)
ŝafidajn cerbojn en la sama vino
lazanjon faritan en saŭco vianda
pasteĉon de tegol-leporo granda.
Kaj en la vin-boato ni ŝipos sur la rokoj
migrantoj ridaj, en okulaj hokoj.
Ĝis rikoltebla iĝos la mateno
frato de inoj, frato de jasmeno
mastro de akva kaj sala ŝnuraro
liganta al ĉi vojo, mul-vojo de maro.
(1) Dria: dialekta nomo por Andreo.
(2) Nomo de vino devenanta el Portofino, liguria ĉemara vilaĝo.
