L’8 luglio è l’anniversario della nascita (nel 1621) del poeta e scrittore francese Jean de La Fontaine (1621-1695), scritto anche Lafontaine,
it.wikipedia.org/wiki/Jean_de_La_Fontaine
autore di favole i cui personaggi sono animali parlanti.
Ho già parlato di lui l’8 luglio 2017.
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/2017/07/08/jean-de-la-fontaine/
Nonostante la loro apparente ingenuità, queste favole esprimono una critica della società, e sono basate sull’amara constatazione che a questo mondo hanno sempre la meglio i furbi ed i prepotenti.
Trascrivo (in francese, e nelle traduzioni in italiano e in Esperanto) la favola “Le Loup et l’Agneau” (Il Lupo e l’Agnello – La Lupo kaj la Ŝafido).
Allego un francobollo francese del 1995.
LE LOUP ET L’AGNEAU
La raison du plus fort est toujours la meilleure:
nous l’allons montrer tout à l’heure.
Un Agneau se désaltérait
dans le courant d’une onde pure.
Un Loup survient à jeun, qui cherchait aventure,
et que la faim en ces lieux attirait.
Qui te rend si hardi de troubler mon breuvage?
dit cet animal plein de rage:
tu seras châtié de ta témérité.
Sire, répond l’Agneau, que Votre Majesté
ne se mette pas en colère;
mais plutôt qu’elle considère
que je me vas désaltérant
dans le courant,
plus de vingt pas au-dessous d’Elle;
et que par conséquent, en aucune façon,
je ne puis troubler sa boisson.
Tu la troubles, reprit cette bête cruelle,
et je sais que de moi tu médis l’an passé.
Comment l’aurais-je fait si je n’étais pas né?
reprit l’Agneau; je tette encor ma mère.
Si ce n’est toi, c’est donc ton frère.
Je n’en ai point. C’est donc quelqu’un des tiens:
car vous ne m’épargnez guère,
vous, vos Bergers et vos Chiens.
On me l’a dit: il faut que je me venge.
Là-dessus, au fond des forêts
le Loup l’emporte et puis le mange,
sans autre forme de procès.
Jean de La Fontaine
°°°°°
IL LUPO E L’AGNELLO
La favola che segue è una lezione
che il forte ha sempre la miglior ragione.
Un dì nell’acqua chiara d’un ruscello
bevea cheto un Agnello,
quand’ecco sbuca un Lupo maledetto,
che non mangiava forse da tre dì,
che pien di rabbia grida: – E chi ti ha detto
d’intorbidar la fonte mia così?
Aspetta, temerario! – Maestà, –
a lui risponde il povero innocente, –
s’ella guarda, di subito vedrà
ch’io mi bagno più sotto la sorgente
d’un tratto, e che non posso l’acque chiare
della regal sua fonte intorbidare.
– Io dico che l’intorbidi, – arrabbiato
risponde il Lupo digrignando i denti, –
e già l’anno passato
hai sparlato di me. – Non si può dire,
perché non era nato,
ancora io succhio la mammella, o Sire.
– Ebbene sarà stato un tuo fratello.
– E come, Maestà?
Non ho fratelli, il giuro in verità.
– Queste son ciarle. È sempre uno di voi
che mi fa sfregio, è un pezzo che lo so.
Di voi, dei vostri Cani e dei Pastori
vendetta piglierò -.
Così dicendo, in mezzo alla foresta
portato il meschinello,
senza processo fecegli la festa.
Jean de La Fontaine
trad. Emilio De Marchi
°°°°°
.
LA LUPO KAJ LA ŜAFIDO
Tro ofte triumfas la vol’ de pli forta.
Tion per fablo ni pruvos.
En akvo kuranta ektrinkis Ŝafido;
alvenis la Lupo, serĉante ĉasaĵon
kaj pro malsato tien allogite.
«Kial la akvon ci malpurigas?»
kolere diris la besto:
Al mi ci pagos cian sentimon».
–Sinjoro, diris la Ŝafideto,
ne koleriĝu la via Moŝto;
sed volu vi konsideri,
ke en la fluo je dudek paŝoj
pli sube ol vi mi min sensoifigas,
kaj sekve vian trinkaĵon
mi malpurigi tute ne povas.
«Ĝin ci malpurigas», respondis la Lupo,
«kaj ci min kritikis la jaron pasintan».
–Sed kiel, rediris la Ŝafo, ĝin fari
mi povis? Mi tiam ne estis naskita:
mi suĉas ankoraŭ la mian patrinon.
«Se ci ne povis, frat’ cia faris».
–Mi fraton ne havas. «El ciaj parencoj
unu do faris, ĉar min ne multe
indulgas vi mem, kaj Paŝtitoj kaj Hundoj.
Nun, kiel oni diris, min venĝi
mi devas». Tuj ĝi la Ŝafidon forportis
kaj manĝis sen ia riproĉ’ konscienca.
Jean de La Fontaine
El “ELEKTITAJ FABLOJ DE J. DE LA FONTAINE ESPERANTIGITAJ DE G. VAILLANT”, Paris Hachette 1904, 2-a eldono 1906, rete atingebla:
www.gutenberg.org/files/51690/51690-h/51690-h.htm
