Eventi

Patti Lateranensi

L’11 febbraio è l’anniversario dell’istituzione (nel 1929) dello Stato indipendente della Città del Vaticano (il precedente “Regno Pontificio” o “Stato della Chiesa” era venuto meno il 20 settembre 1870, in seguito all’occupazione di Roma da parte del Regno d’Italia
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/eo/2017/09/20/breccia-di-porta-pia/ ).
I rapporti tra la Santa Sede (detto in modo impreciso ma semplice, il Papa) e l’Italia furono regolati con un Concordato, un Trattato e una Convenzione finanziaria, che presero (cumulativamente) il nome di “Patti Lateranensi”
it.wikipedia.org/wiki/Patti_Lateranensi
eo.wikipedia.org/wiki/Lateranaj_Traktatoj
perché furono sottoscritti nel Palazzo del Laterano, annesso alla Cattedrale di Roma (San Giovanni in Laterano).
Sebbene quei Patti fossero stati conclusi quando in Italia governava il fascismo, essi sono stati conservati fino ad oggi (sono stati inseriti nella Costituzione della Repubblica italiana entrata in vigore nel 1948)

Itala Konstitucio


solo un po’ “aggiornati” nel 1985; però, dal 1977 l’11 febbraio non è più giorno semifestivo in Italia www.esperokatolika.org/ek19761980/ek1978_01.htm#9
(in Vaticano, quel giorno si festeggia la Madonna di Lourdes).
Dal 1870 al 1929, in segno di protesta contro l’occupazione italiana di Roma, i Papi non uscirono dalla Città del Vaticano (che si trova sulla riva destra del fiume Tevere, che attraversa Roma, mentre il nucleo politico dell’Italia – Capo dello Stato, Governo, Parlamento, Palazzo comunale sul Campidoglio – è collocato sulla sinistra), e neppure si affacciarono alla loggia centrale della Basilica di San Pietro per benedire la folla. Per questo motivo, quando gli esperantisti cattolici tennero il loro congresso a Roma a settembre del 1913, il Papa dell’epoca, Pio X, li ricevette in udienza in uno dei cortili del Vaticano, quello di San Damaso (ne parla “Espero katolika” 1913-99, p. 241-242).
Un’ampia presentazione degli avvenimenti anteriori e posteriori al 1929 è apparsa su “Espero katolika” 1999-1/2, p. 14-29, e – ancor prima – su “Espero katolika” 1928-37, p. 275-276, e 1930-89, p. 72-73.
Trascrivo le parti essenziali di un articolo pubblicato su “Espero katolika” 1929-61, p. 320-321, sui (non facili) rapporti tra il fascismo e la Chiesa cattolica, precisando che i contrasti erano molto più profondi di quanto dica l’articolo, come può constatarsi dal violentissimo discorso di Benito Mussolini del 13 maggio 1929 alla Camera dei Deputati:
www.mussolinibenito.it/discorsodel13_05_1929.htm
Allego:
– un blocco di 6 francobolli vaticani del 1986, su bozzetto di Rita Morena, che rappresentano dall’alto la Città del Vaticano (“patrimonio mondiale dell’umanità”);
– la busta primo giorno (FDC) del francobollo italiano del 1959 per il trentesimo anniversario dei Patti Lateranensi. L’immagine della busta riproduce una foto dei firmatari dell’epoca (il Cardinale Pietro Gasparri ed il Capo del Governo italiano Benito Mussolini); l’immagine del francobollo mostra, da sinistra, la torre del Comune di Roma (Campidoglio), la fontana antistante il Palazzo del Quirinale (nel 1929 reggia, ora sede del Presidente della Repubblica) e la cupola della Basilica di San Pietro in Vaticano;
– la busta primo giorno (FDC) dei contemporanei francobolli vaticani per la medesima ricorrenza (ricordata come “Conciliazione”). I francobolli presentano un ritratto di Papa Pio XI.


Italaĵoj.
“Faŝismo postlasas dezerton”

La 11 februaro 1929 estis subskribita inter la Sankta-Seĝo kaj Italujo kontrakto en la Laterana Palaco, kiu fine solvis la «roman demandon». En Italujo okazis tiam vera eksplodo de ĝojo kaj entuziasmo; oni ĉie flagornamis la domojn, oni brue festis tiun certe gravan okazaĵon. En la tuta mondo la katolikoj ambaŭmane aplaŭdis tiun akton, plejparte atribuitan al la saĝa politiko de Mussolini.
Kaj la tutmonda gazetaro detale raportis pri la okazintaĵo kaj pri ĝi publikigis malsimilajn opiniojn de diversaj politikistoj. La plej eminentaj diplomatoj ne partoprenis en la brua ĝojo popola kaj nenion antaŭdecidis pri la konsekvencoj de tiu kontrakto. En la internaciaj politikaj rondoj oni eĉ sin demandis, ĉu Faŝismo fariĝis katolika, aŭ ĉu Katolikismo estis de nun faŝista?
Respondon havigis la tutlastaj okazaĵoj. La Laterana kontrakto solvis nur materian problemon kaj lasas tute sendependaj, unu de la alia, Faŝismo kaj Katolikismo; la ambaŭaj doktrinoj estas eĉ kontraŭaj en pli ol unu punkto.
Tion evidentigis la trihora parolado de Mussolini en la Deputitĉambro, la 13 majo lasta, kiam la ĉefministro proponis la oficialan konfirmon mem de la Laterana kontrakto. Mussolini ironie mokis la «Katolikan Agadon, tiel kara al la Papo», kaj certigis la malcedemon de Faŝismo pri la edukado de la junularo. «Alia reĝimo povas opinii, ke utile estus rezigni la edukadon de la novaj generacioj. Ni, tute ne! Pri tiu demando ni estas necedemaj. Ni devas havigi al la junularo la sencon pri vireco, potenco kaj konkeremo. Ni neniam permesos la restarigon de asocioj (t. e. la katolika skoltfederacio, N.D.L.R.) per ni disdetruitaj por ĉiam. Ĉiu sperte scias, ke kiam faŝista reĝimo komencas batalon, ĝi elfinas ĝin kaj postlasas dezerton».
En lia parolado en la Senato, la 23 majo, Mussolini denove certigis tiun necedeman pretendon faŝistan al la monopolo pri edukado de la junularo.
Faŝismo do ne fariĝis katolika, laŭ la doktrina vidpunkto…
…Ĉu Katolikismo fariĝis faŝista? Tute ne… la Sankta Seĝo kaj Italujo kontraktis pacon per la Laterana kontrakto. Sed Faŝismo kaj Katolikismo ambaŭ restas doktrinaj kontraŭuloj.
Se Mussolini kredas, ke Katolikismo, iam konfesos sin malsupera je Faŝismo, li tute eraras. Kiel multaj el siaj antaŭuloj, li frakasiĝos kontraŭ la Petra rokego.
Multaj el liaj admirantoj ŝatas kompari Mussolini kun Napoleono Ia, kaj tiu komparo eble plaĉas al la itala diktatoro. La komparo ŝajnas ĝusta. Kiel Bonaparto, tiel Mussolini venas el revolucia medio. Kiel Napoleono, tiel Mussolini restarigis ordon en lia lando. Kiel la franca imperiestro, la itala diktatoro kontraktis kun la Papo, ĉar li komprenis la neceson de la religio kiel socia bazo. Sed, se kiel Napoleono, Mussolini volas ankaŭ sklavigi la katolikan religion kaj la Papon por liaj politikaj celoj, tiel profunde kiel Napoleono, li tute eraras. Kiel Napoleono ja, tiel Mussolini disrompiĝos kontraŭ la firmega katedro de la Vikario de Jesu-Kristo.
MAX ROUB.
(“Espero katolika” 1929-61, julio 1929, p. 320-321)

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *